4 Aralık 2012 Salı

Burun Estetiği Ameliyatında Hasta Beklentisi ve Cerrahi Sonrası Sonuç

Burun estetiği ameliyatları, Türkiye’de en sık yapılan estetik cerrahi prosedürlerdir. Bu kadar çok yapılmasına rağmen uzun dönemli başarılı sonuçları zor olan bir cerrahidir. Güzellik algısının  göreceli olabilmesi de memnuniyette çeşitli görüş ayrılıklarına yol açabilmektedir. Kötü yapılmış ve doğal olmayan bir burun estetiği ameliyatı bazı hastaları memnun edebilirken; tam tersine güzel bir burun estetiği ameliyatı bazı hastaların beklentisinin altında kalabilmektedir.

Hasta ve cerrah arasındaki olabilecek bu görüş farklılıklarını önlemenin en önemli yolu; ameliyat öncesi hastanın detaylı bir muayenesidir. Bu muayenede; burun dış yapısı, iç yapısı, yüzdeki diğer organ ve dokularla ilişkisi, burun delikleri, yüz kemiklerinin yapısı çok dikkatli tartılmalı ve hastaya anlayabileceği şekilde anlatılmalıdır. Daha sonra hastanın burun estetiği ameliyatından beklentileri  ve düşünceleri değerlendirilmeli, yapılabilecek düzeltmeler hastaya detaylandırılmalıdır. Var ise; hastanın gerçek dışı ve yüzüyle uyuşmayacak bir burun görüntüsü isteğinin mümkün olmayacağı ya da uygun olmayacağı  anlatılmalıdır.


Gerekirse eski ameliyat fotoları üzerinde anlatımlar yapılmalıdır. Bilgisayar programları ile hastanın fotoğrafları ile yapılacak düzeltmeler  sonucu; ameliyat sonrası oluşacak burun şeklini göstermek de mümkün olabilir. Fakat bu tür bir gösterinin yanıltıcı olacağı ve yanlış bilgilendirme yapabileceği kanısındayım. Dijital ortamda yapılan bir düzeltmenin gerçek cerrahiyle bağdaşmama olasılığı yüksektir. Hatta  dijital görüntü, daha kötü bir ameliyat sonrası foto elde edilmesine yol açabilir. Bu nedenle yüzyüze görüşme sonucu beklenti ve yapılabileceklerin eşleştirilmesi daha doğru bir uygulamadır.

Meme İmplantları (Protezleri) Türleri: Seçim Zor!

Meme (göğüs) büyütme ameliyatı olmaya karar veren kişilerin karar vermesi gereken en önemli konulardan biri de ne tür bir meme protezinin ameliyatta kullanılacağıdır. Çeşitli meme protezi markalarının ürettiği, farklı özellikte meme protezleri bulunmaktadır. Meme protezlerinin ortak özelliği, silikon bazlı bir koruyucu dış kılıf ve içinde bulunan yumuşak kıvamlı maddeden oluşmasıdır.
Bize seçim için seçenekler tanıyan özelliklere ise kısaca aşağıda değinmeye çalışacağım.

Özelliklerine göre meme protezleri şu şekilde ayrılır:
1-İçeriğine göre:

Silikon içerikli meme protezleri: Silikonun vücutta alerjik, toksik veya kanserojen bir etkisi bulunmamaktadır.  Meme protezleri içinde silikon jel kullanılması daha doğal bir hissiyat sağlamak içindir. Sıvı ya da koheziv silikon jel kullanılır. Koheziv silikon jel; silikon kesilse ya da parçalansa dahi vücut doku içinde bütünlüğü bozulmaz ve dokulara karışmaz. Bu nedenle içinde koheziv silikon jel bulunan meme protezleri daha sık tercih edilir.

Saline (tuzlu su) içerikli meme protezleri:  Daha ucuza mal edilebilen meme protezleridir. Meme bölgesine yerleştirildikten sonra, içine salin yani tuzlu su enjekte edilerek istenilen büyüklük ve şekil verilir. Bu protezlerde salin içeriğin sızma ve memede sönme, asimetri oluşması riski vardır.
Silikon jel-salin (çift lümenli) içerikli meme protezleri: En iç kısmında silikon jel, onun etrafında ise salin bulunan en dışta ise silikon koruyucu tabakanın bulunduğu çift katman ve içeriğin bulunduğu meme protezleridir. Silikon içeriğin zararlı olabileceği düşünülerek planlanmış bir meme protezi şeklidir.

2-Büyüklüğü ve ebatlarına göre:
ABD’de 800 ml’den fazla büyüklüğe sahip meme implantı satışına onay verilmemektedir. Meme implantları taban ölçüleri, projeksiyon ve büyüklüklerine göre çeşitli ölçülerde bulunmaktadır.Meme büyütme için kullanılacak meme protezlerinin büyüklüğüne hastanın vücut büyüklüğü, göğüs kafesi çevresi ölçüsü, kaburgaların durumu, cilt dokusu gevşeklik ve elastikiyeti, göğüs dokusu içinde bulunan meme bezi ve yağ dokusu miktarı, hastanın istekleri göz önünde bulundurularak karar verilir.

3-Şekline göre:
Yuvarlak meme protezleri:

Anatomik meme protezleri: Konturlu, şekillendirilmiş ya da gözyaşı damlası (teardrop) şeklinde olan meme protezleri daha doğal bir görüntü elde etmek için tercih edilirler.

Özel tasarlanmış meme protezleri(custom-made):  Daha çok meme kanseri cerrahisi sonrası veya göğüs kafesi deformitesi olan hastalar için özel olarak ölçülüp tasarlanan meme protezleridir. ABD’deki firmalar kendi iç pazarları için böyle bir üretim yapmamaktadırlar.
Taban şekline göre: yuvarlak, oval ve klasik

4-Yüzeyine göre:
Düz yüzeyli meme protezleri:

Dokulu (textured) meme protezleri: Meme implantının yerleştirildiği yerde hareket etmemesi, vücut dokular tarafından daha kabul edilebilir olması ve implant doku etrafında kapsül oluşumunu azaltmak için tasarlanmıştır.

Poliürethan köpük  kaplı  meme protezleri:   İmplant doku etrafında kapsül oluşmasını en aza indiren meme protezi şeklidir. Fakat kanser yapıcı etkisinin olmadığı halen söylenememektedir.

5-Profile göre:
Düşük profil
Orta profil
Orta ‘artı’ (moderate ‘plus’) profil
Yüksek profil
Meme dokusunun göğüs kafesinden ne kadar dışa doğru belirgin olması istenildiğine göre seçim yapılır.

Tamponsuz Burun Estetiği En İleri Cerrahi Teknik midir?

Tamponsuz burun estetiği ameliyatı ne ileri bir teknolojidir, ne de yeni bir cerrahi tekniktir. Burun estetiği ameliyatları yapıldığından beri, bazı burun ameliyatlarında burun içi tampon kullanılmasına gerek kalmamaktadır. Örneğin sadece burun uç kısmında  hafif düzeltmeler yapılması gibi.

Öte yandan burun içindeki ‘konka’ denilen et yapılara müdahale yapılıyorsa, burun kemiği çıkarılması ve çatının kemikler kırılarak kapatılması gerekliyse, burun ortasındaki septum denilen yapıda düzeltmeler yapılıyorsa ameliyatın sonunda burun içine tampon yerleştirilmesi gerekli olmaktadır. Bu amaçla  merocel, Xeroform, silikon tampon, yağlı gauze bezler tampon olarak kullanılabilir. Bazı hastalar, yerleştirilen silikonu tampon değil zannetmektedirler; halbuki silikon tampon da burun içine konulup dokulara baskı yapan bir maddedir; yani tampondur.

Adı her ne olursa olsun; burun estetiği ameliyatı sonunda burun içine yabancı bir madde, baskı yapması amacıyla yerleştiriliyorsa, bu bir burun tamponudur.

Bu tamponlar hem dokuların birbirine tutmasını sağlar hem de kanamaya engel olur. Bazen de şekil verilen kıkırdak ve diğer dokuların bütünlüğünü sağlar. Eskiden kullanılan tamponlar hem nefes almayı engellemesi hem de çıkarılması sırasında ağrı ve kanama yaratması nedeniyle hastalar tarafından  korkuyla karşılanmaktaydı. Günümüzde kullanılan tamponlardan bazıları, içinde bir kanal bulunması nedeniyle  ameliyat sonrası dahi  burundan nefes alabilmeye izin vermektedir. Bazı tamponlar ise nemli olması özelliğinden dolayı burun içi iyileşmeyi hızlandırmakta ve çıkarılması sırasında travma yaratmaması nedeniyle hiç ağrı hissettirmemektedir. Bu nedenle burun içi tampon kullanılan burun estetiği ameliyatları artık daha konforlu yapılmaktadır.

Ağır burun deformitesi olan hastaların estetik ameliyatlarında dahi burun tamponu kullanmamak bir cerrah için ameliyat sonrası ciddi problemlerle karşılaşmak demektir. Böyle bir iddiada bulunmak ise  ancak hafif burun deformiteleri cerrahisi yapılıyorsa gerçekçidir.

Burun tamponu kullanmamak ameliyat sonrası rahat nefes almayı sağlamaz. Kanama, kabuklar, burun içi dokuların şişmesi nedeniyle zaten burun tıkanır ve burundan nefes almayı engeller. Burun tamponu kullanmayınca hastanın konforu artmak yerine daha da azalabilir. Kanama miktarı artabilir, şişlik miktarı artabilir, nefesi burundan alamama süresi uzayabilir, iyileşme süresi uzayabilir ve daha da kötüsü şekil verilen kıkırdak ve kemiklerin şekli bozulabilir ve istenmeyen kötü burun şekli  olabilir.

Tüm bu bahsettiklerimin dışında, burun estetiği ameliyatlarında özel bir madde olan ‘fibrin doku yapıştırıcısı’  kullanıldığında, ameliyat sırasında burun tamponu kullanılmasına gerek kalmayabilir. Bu hastalarda ameliyat sonrası şişlik, morluk ve kanamanın daha az olduğu da görülmektedir. Ameliyatta bu yapıştırıcı kullanılmasını talep eden hastalara tamamen tamponsuz bir burun estetiği ameliyatı seçeneği sunmak da mümkündür.